چربی گیر
به منظور جداسازی ذرات چربی و روغن از فاضلاب آشپزخانه و رستورانها میبایست قبل از اتصال این فاضلاب به شبکه اصلی و یا تخلیه به چاه از یک واحد چربی گیر(Grease Trap) بهره گرفت. استفاده از دستگاه چربی گیر در سیستم فاضلاب از جنس فایبرگلاس ضمن سادگی کاربرد، هزینه بسیار کمتری را به همراه دارد. با توجه به اینکه چربی دارای وزن مخصوص کمتر از فاضلاب میباشد، در صورت ایجاد شرایط محیطی مناسب، چربی موجود در فاضلاب به راحتی به سطح فاضلاب آمده و میتوان آن را از جریان فاضلاب حذف کرد. استفاده ازچربی گیر فایبرگلاس این شرایط را برای فاضلاب آشپزخانهها فراهم میکند و در صورت کاربری مناسب، قادر به حذف بیش از 98 درصد چربی موجود در جریان فاضلاب خواهد بود.
استفاده از فایبرگلاس در ساخت چربی گیر، علاوه بر سبکی، باعث استحکام بسیار بالا و طول عمر طولانی آن خواهد شد. یکی از وظایف دستگاه چربی گیر در سیستم فاضلاب رستوران و آشپزخانه، نگهداری پساب چرب و کاهش دمای آن است.
با این عمل حلالیت چربی در داخل فاز آب کاهش پیدا کرده و به دلیل اختلاف دانسیته در سطح فاضلاب جمع میشود. عمده ترین وظیفه دیگر یک چربی گیر، رستوران و آشپزخانه جداسازی مواد جامد و پسماندهای غذایی موجود در فاضلاب میباشد. چربی گیر فاضلاب معمولا در خارج از آشپزخانه و در داخل زمین نصب میشود تا اجازه جریان ثقلی به فاضلاب چرب داده شود. انتهای لوله خروجی چربی گیر در داخل فاضلاب شناور است تا باعث خروج پساب چربی گیری شده شود.
انواع چربی های موجود که دستگاه چربی گیر آنرا حذف می کند
1.روغن آزاد (Free Oil): ذرات روغن با قطر بیش از 40 میکرون، با جدا کنندههای ثقلی و عمل شناورسازی جدا میشوند.
2.روغن پراکنده یا امولسیون (Emulsified oil): ذرات روغن با قطر بین 5-20 میکرون، که با جدا کننده های ثقلی نمیتوان آنها را جدا نمود.
3.امولسیون های پایدار شیمیایی (Chemical Emulsions oil): ذرات روغن با قطر کمتر از 5 میکرون، مانند دترجنت، پروتئین ها و مایعات قلیایی
4.روغن محلول (Dissolved Oil): با حضور مواد آلی در فاز آبی، میزان حلالیت روغن افزایش مییابد. مخصوصاً ذراتی که بخش عمده آنها هیدروکربنهای آلیفاتیکی باشند. قطرات محلول روغن معمولا کوچکتر از 0/5 میکرون هستند.
5.ذرات معلق احاطه شده توسط روغن محلول (Dissolved oil) (Oil Wet Solids): جامدات بوسیله روغن احاطه شدهاند مثل ذرات رس، سیلیس و فلزات سنگین یا به ذرات و مایعات روغنی گفته میشود که به سطح جامدات فاضلاب چسبیدهاند.
در مواردی که پساب یا فاضلاب به علت بالا بودن غلظت چربی و روغن و مواد نفتی، استانداردهای تخلیه به محیط زیست و منابع آب پذیرنده را ندارد از فرآیندهایی برای حذف آنها استفاده می شود.
شناورسازی چربی ها در چربی گیر
شناورسازی از جمله مهمترین عملیاتی است که برای جداسازی ذرات جامد یا مایع از یک فاز مایع بکار میرود. مواد قابل شناوری (بطور عمده روغنهای امولسیونی و مواد آلی) معمولا در طراحی تجهیزات تصفیهی مقدماتی در صنعت نسبت به مواد قابل ته نشینی از اهمیت بیشتری برخوردارند.
مزیت اصلی شناورسازی بر ته نشینی این است که با این روش، ذراتی که بسیار کوچک و یا سبک هستند را میتوان در زمان کوتاهتری حذف کرد.
این حوضچههای مجهز به یک اسکرابر اسکیمر، به محض شناور شدن ذرات در سطح، میتوان آنها را بوسیله سطح روب جمعآوری کرد. در بعضی حوضچهها سطح روبی و کف روبی در کنار هم صورت میگیرد تا هم ذرات شناور شده توسط سطح روب و هم ذرات سنگین ته نشین شده توسط کف روب جدا شوند.
چربی گیر به منظور تصفیه فاضلاب های تولیدی آشپزخانه ها، رستوران ها، کارواش، قالیشویی و واحد پیکینگ در صنایع فولاد و تصفیه خانه های واحدهای صنعتی غذایی، لبنی، کشتارگاه ها و ... کاربرد فراوانی دارد.
چربی گیر با توجه به همین یک اصل ساده و در عین حال کلیدی که آن محیط آرام و بدون اغتشاش برای فاضلاب است، طراحی و ساخته می شوند. از آنجاییکه چربی ها دارای وزن مخصوص کمتر از فاضلاب می باشند (حدود 9 گرم برسانتیمتر مکعب)، با ایجاد شرایط محیطی مناسب، چربی موجود در فاضلاب به سطح فاضلاب آمده و می توان آن را از جریان فاضلاب حذف کرد. در صورت بکارگیری مناسب و اصولی چربی گیر، این دستگاه قادر به حذف بیش از 98 درصد چربی موجود در جریان فاضلاب خواهد بود.
چربی گیر قبل از آنکه سیستم و یا دستگاهی جهت جداسازی روغن از آب یا پساب انتخاب شود لازم است تا نوع پساب روغنی که باید مورد تصفیه قرار گیرد مشخص شود. در این قسمت کلمهی روغن در شکل کلی به فاز غیر آبی اطلاق و آب به فاز مایع اطلاق میشود.
بعد از مدت زمان کافی تماس بین آب و روغن، روغن با حضور در فاز آبی به صورتهای مختلف میتواند سبب آلودگی آب شود. این اشکال مختلف روغن عبارتند از: روغن آزاد، روغن به شکل امولسیون، روغن محلول، امولسیون های پایدار شیمیایی و ذرات معلق احاطه شده توسط روغن.
مزایا چربی گیر
اثربخشی چربی گیر به عوامل مختلفی بستگی دارد که شامل طراحی ، محل قرارگیری آشپزخانه ، سیستم زهکشی و اندازه و عملکرد آشپزخانه است. هر مکان شرایط منحصر به فرد خود را داراست، به طور معمول چربی گیرها در واحدهای تجاری مانند آشپزخانه های صنعتی تا ۹۰ درصد چربی را از پساب جدا کرده و کمک به سزایی در حفظ محیط زیست می نماید.
علاوه بر جدایی چربی می توان به از بین رفتن بو ناشی از فاضلاب مواد غذایی اشاره کرد و در آخر بحث بهداشت محل طبخ غذاست که بدون این دستگاه امکان این وجود ندارد که بتوان همه نکات بهداشتی را رعایت نمود.